Skip to main content

‘Je moet mensen er met de haren bij slepen’

Een proef met deelvervoer in het Hogekwartier in Amersfoort is uitgedraaid op een teleurstelling. Er zijn maar weinig wijkbewoners die er gebruik van maken, blijkt uit onderzoek van aanbieder Axxel. En dat terwijl Amersfoort de komende jaren vol gaat inzetten op deelvervoer.

Tekst: Johan Hardeman

In een ideaal scenario hadden bewoners van het Hogekwartier volop gebruik gemaakt van tien deelauto’s. Maar in werkelijkheid staan er nu twee deelauto’s in de wijk, die af en toe worden gebruikt. Veel wijkbewoners weten niet dat er deelvervoer is of hebben er geen behoefte aan, blijkt uit onderzoek van Axxel. ,,De vraag groeit wel, maar we hadden er meer van verwacht’’, zegt Peter Rossewij die bij de pilot betrokken is. Behalve deelauto’s voorziet het bedrijf ook in een mobiliteitskaart voor OV en OV-fiets en huurauto’s op afroep.

Dat de pilot nauwelijks aanslaat, heeft volgens Rossewij met een aantal factoren te maken. De startfase in februari 2020 was hoogst ongelukkig: door corona gingen mensen minder reizen. Maar in de praktijk blijkt ook dat mensen een hoge drempel ervaren om de eigen auto te verruilen voor een deelauto. ,,Je moet mensen haast met de haren erbij slepen om het eens uit te proberen. En je moet mensen heel direct benaderen: onze communicatie bleek niet effectief genoeg.”

Deelvervoer duur?

Medewerkers van Axxel gaan dit jaar de wijk in om de bekendheid te vergroten en mensen uitleg te geven over het gebruik van deelvervoer. Bijvoorbeeld door groepjes bewoners gedurende een weekend gebruik te laten maken van de deelauto’s. Het bedrijf wil ook veel gehoorde misverstanden wegnemen, bijvoorbeeld dat deelvervoer duur is. ,,De kosten zijn 15 cent per minuut, 9 euro per uur en 75 euro per 24 uur. Mensen die bijna nooit gebruik maken van hun tweede auto zijn hetzelfde geld kwijt.’’

Het is de vraag of het Hogekwartier achteraf gezien de meest geschikte wijk van Amersfoort voor deelvervoer is, zegt Rossewij. ,,Deelvervoer is ideaal als je de tweede auto niet zo vaak nodig hebt, maar het Hogekwartier ligt vlak bij de snelweg en bewoners zitten hier gemiddeld veel in de auto, vooral voor woon-en werkverkeer.”

Vanwege de komst van de deelauto’s hoefden er in het Hogekwartier 45 parkeerplaatsen minder te worden aangelegd. Volgens de gemeente leidt dit nu in sommige straten tot een gebrek aan parkeerplaatsen, zodat mensen soms hun auto één of twee straten verderop moeten parkeren.

Amersfoort zet vol in op deelvervoer

De teleurstellende resultaten van de pilot zijn saillant omdat Amersfoort de komende jaren volop gaat inzetten op deelvervoer. De gemeenteraad ging eind vorig jaar akkoord met een voorstel dat in nieuwe wijken 10 tot 50 procent minder parkeerplaatsen mogen komen, mits er deelvervoer volgens het MaaS-concept (Mobility As A Service) komt. Via één app kunnen bewoners dan allerlei deelvervoer zoals deelauto’s, busjes en fietsen gebruiken.

Verder zijn een treinstation in de buurt en parkeervergunningen in de omringende wijken (tegen wildparkeerders) een vereiste. De raad is voorstander van MaaS omdat door minder parkeerplaatsen er meer ruimte ontstaat voor een mooie en groene buitenruimte. Ook leidt het tot minder autoverkeer. Minder parkeerplaatsen aanleggen is tevens een grote kostenbesparing.

Appels met peren vergelijken

De proef in het Hogekwartier vergelijken met de uitrol van MaaS is niet eerlijk, zei wethouder Roald van der Linde (Verkeer) eerder in het AD. ,,Het Hogekwartier ligt ver van ov-knooppunten en in omringende wijken is geen vergunningsparkeren. Mensen hebben te weinig prikkels om hun auto weg te doen. Bovendien zijn er in het Hogekwartier wel deelauto’s, maar geen deelfietsen, – scooters en -bussen. Ik geef toe: het was leuker geweest als de proef een groot succes was geworden. Maar het is appels met peren vergelijken.’’